Kinderen en Sport: Hoe voorkom ik blessures?

Kinderen en sport:
Sport is belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Naast het feit dat het leuk is, is het algemeen bekend dat sporten grote voordelen kan hebben voor het lichaam op latere leeftijd. Een te hoge bloeddruk, hoog % lichaamsvet, te hoog cholesterol en te weinig lichaamsbeweging zijn indicatoren voor hart en vaatziekten die op vrij jonge leeftijd kunnen worden ontwikkeld. Regelmatige inspanning kan een preventieve waarde hebben voor hart en vaatziekten. Daarnaast kan regelmatige lichamelijke inspanning een positieve invloed hebben op chronische ziekten zoals diabetes (suikerziekte).

Naast alle voordelen moet er bij jeugdigen serieus rekening worden gehouden met het risico op blessures. 50% van alle blessures bij jeugdigen is het gevolg van overbelasting. Overbelastingsblessures ontstaan als gevolg van:

• te zware trainingsbelasting
• gebruik van een verkeerde techniek
• onvoldoende rust
• spierzwakte
• verminderde stabiliteit en balans
• te vroeg bloot gesteld worden aan specialistische trainingen en wedstrijden

Daarnaast ligt er een grote verantwoordelijkheid bij de ouders, trainers, verzorgers en leraren. Het onverantwoord opzwepen voor wedstrijden of voor het leveren van grotere prestaties kan de fysiologische grenzen doen overschrijden.

De gevolgen hiervan kunnen groot zijn. Beschadigingen kunnen ontstaan aan de groeischijven (met alle gevolgen van dien voor de groei), spieren en pezen kunnen chronisch overbelast raken en stressfracturen, als gevolg van te veel druk, kunnen ontstaan in botten en gewrichten.

Aanbevelingen:
Om te voorkomen dat jeugdigen niet meer kunnen sporten als gevolg van blessures, staan hieronder een aantal aanbevelingen voor de atleet, ouders, coaches en medische specialisten om vroegtijdig symptomen van overbelasting blessures te herkennen. De aanbevelingen worden gerangschikt in categorie A en B.

Aanbevelingen categorie A: (het bewijs is sterk)

1. Pijn, vermoeidheid en slechte kwaliteit van gooien zijn symptomen van overbelasting blessures die vroeg herkend moeten worden door atleten, coaches, ouders en medische specialisten bij jeugdigen die participeren in werpsporten.
2. Het aantal worpen moet beperkt worden bij jeugdige werpers om overbelasting blessures te voorkomen.
3. Jeugdige atleten, ouders en coaches moeten opgeleid worden om symptomen van overbelasting blessures te herkennen. Atleten moeten daarnaast geïnstrueerd worden om deze symptomen aan te geven wanneer deze aanwezig zijn.
4. Jeugdige atleten die een geschiedenis van blessures hebben gehad van de onderste extremiteiten moeten voor en tijdens het seizoen de kracht, coördinatie, balans, lenigheid en stabiliteit trainen om overbelasting blessures te voorkomen.

Aanbevelingen categorie B: (er is bewijs maar minder sterk dan in categorie A)

1. Het meten van de volume tijdens het sporten is een belangrijke voorspeller voor overbelasting blessures bij jeugdigen. Deze volume wordt gemeten aan het aantal herhalingen en de uitgevoerde kwaliteit van sportactiviteiten (zoals werpen, trappen, springen, etc.) bij jeugdigen.
2. Aangezien overbelasting blessures bij jeugdigen afhankelijk zijn van specifieke sport activiteiten en leeftijd, wordt er aangeraden om wekelijks niet meer dan 16 en 20 uur te sporten.
3. Jeugdigen die participeren in werpsporten, in de leeftijd van 9 tot 14 jaar, wordt geadviseerd om niet meer dan 75 worpen te gooien per wedstrijd, niet meer dan 600 in een seizoen en 2000 tot 3000 in een jaar (dit is inclusief trainingen).

Conclusie:
Blessures bij kinderen als gevolg van sport worden vaak veroorzaakt door overbelastingen. Het is aan te raden wanneer kinderen gaan sporten dat er voldoende kennis bij de trainer maar ook bij de sporter aanwezig is om overbelastingsblessures te herkennen. Daarnaast is het optrainen van zwakke ketens, door middel van kracht/stabiliteit/coördinatie training, belangrijk om recidiverende klachten te voorkomen.